Erken Menopozda Tedavi Seçenekleri

Erken Menopozda Tedavi Seçenekleri

Erken menopoz tanısı aldıktan sonra belirlenmesi gereken başlıca durum çocuk sahibi olmayı isteyip istemediğinizdir. Doktorunuz sonrasındaki tedavi akışını buna göre belirleyecektir.

Çocuk isteminiz varsa, yumurta dondurma ve tüp bebek tedavilerini araştırmalısınız. Bunun yanı sıra vücuttan erken yaşta azalan koruyucu östrojen etkisine bağlı sağlık sorunlarını yaşamamak için hormon replasman tedavisi almanız gerekmektedir.

İnfertilite (Kısırlık) Tedavisi:

Birçok genç kadın için, doğurganlık sadece gelecekteki bir olasılıktır, bu nedenle, özellikle erken menopoz teşhisi sonrasında doğurganlığın korunması için kararlar almak çok zor olabilir. Bazı kadınlar çocuksuz yaşamı tercih etmeye karar verirler. Bazı kadınlar ise azalan yumurtalık fonksiyonlarını artırmak için IVF veya ilaçları deneyebilirler.

Bir diğer durum ise, cerrahi tedaviye mecbur kalınan veya kemo/radyoterapi öncesi doğurganlığın korunması istemidir. Bu gibi durumlarda asıl olan hastanın sağlığı olmak üzere acilen yumurta/embriyo dondurma işlemine başlanması gerekmektedir. Genç kadınlarda doğurganlığın korunmasının en etkili ve yerleşik yolu, tedaviye başlamadan önce oosit veya embriyo dondurmaktır.

Bu gibi durumlarda dikkate alınacak faktörler, hastanın ergenlik döneminden geçip geçmediği, kadının yumurta/embriyo tedavisi alacağı dönemde kemo / radyasyon tedavisine başlamadan 2-3 hafta süre olup olmadığı ve kanserin hormona duyarlı olup olmadığıdır.

Işın tedavisi (radyoterapi) planlanan hastalarda, yumurtalığın ışınlama alanı dışındaki bir yere taşınması (ooforopeksi) düşünülebilir.

Bir kadının kanser veya ciddi bir tıbbi hastalığa yakalandığında gebe kalma güvenliği, tedavi eden doktoruyla görüştükten sonra düşünmesi gereken bir karardır.

Hormon Replasman Tedavisi

Hormon Replasman Tedavisi

Erken menopozdaki genç kadınlar östrojen eksikliği semptomlarını hafifletmek için östrojen tedavisi almayı seçebilir ve genellikle bu durumda daha ileri yaştaki kadınlara kıyasla daha yüksek dozlar gerekebilir. HT / HRT kullanma kararı doktorları ile tartışıldıktan sonra yapılmalıdır; çünkü bazı hastalıkların veya kanserlerin varlığı östrojen tedavisinin kullanımını engeldir.

Meme veya endometrial kanserden sonra çoğu kadına östrojen içeren ilaçlardan kaçınmaları önerilir. Bu durumda, sıcak basması veya vajinal kurulukta hormonal olmayan tedaviler yararlı olabilir.

HT / HRT kullanıldığında güncel yaklaşım tedaviyi 50-51 yaşa kadar yani ortalama doğal menopoz yaşına kadar devam ettirmektir. Bundan sonra devam etme kararı, normal yaşta menopoz kararı ile benzerdir.

Seçenekler arasında östrojen tabletler, östrojen yamalar veya jeller bulunur. Eğer bir kadın histerektomi (rahim alınması ameliyatı) geçirmişse, östrojen tek başına bir kullanılabilir.

Ek olarak, cinsel aktivite sırasında problem yaşayan hastalarda düzenli vajinal östrojen kullanılabilir.

Kombine oral kontraseptif haplar (doğum kontrol haplarının bazıları), kadının önemli bir risk faktörü (örneğin pıhtılaşma eğilimi, geçmişte pıhtılaşma hastalığı öyküsü veya sigara içiciliği gibi) yoksa, 50 yaşına kadar kullanılabilir. Kombine oral kontraseptif hapları kullanma kararı doktorları ile tartışıldıktan sonra yapılmalıdır; çünkü bazı hastalıkların veya kanserlerin varlığı östrojen tedavisinin kullanımını engeller.

Eğer tedavi ile aynı zamanda çocuk istemi yoksa ve korunma (kontrasepsiyon) gerekliyse, hormonal seçenekler kombine oral kontraseptif haplar veya hormonlu spiral artı östrojeni (genellikle bir yama veya jel olarak) içerir. Hormonal olmayan korunma seçenekleri bakır spiral veya prezervatif gibi bariyer metotlarıdır.

Kemik Kaybının Önlenmesi

Erken menopoza giren kadınlarda osteoporoz yani östrojen eksikliğine bağlı kemik erimesi sık görülmektedir.  Sigara içimi, yetersiz kalsiyum alımı ve egzersiz eksikliği, kemoterapinin kendisi gibi durumlar da kemik kaybına katkıda bulunur.

Özellikle Hormon Replasman Tedavisi almıyorsanız, östrojen hormonu artık kemiklerinizi koruyamaz.

Kemik yoğunluğunun ölçülmesi çok önemlidir. Vücudunuzdaki temel kemik yoğunluğuna bağlı olarak, her bir ila iki yılda bir kemik mineral yoğunluğunun kontrol edilmesi önerilmektedir.

Sağlıklı bir yaşam tarzı, kemik sağlığını korumak için önemlidir. Erken menopozdaki kadınlar sigara içmemeli, düzenli ağırlıkla egzersiz yapmalı ve yeterli kalsiyum ve D vitamini alımı sağlanmalıdır.

Eğer bir kadın en az bir kez kemik erimesine bağlı kırık geçirmişse, daha sonrasında tekrarlayabilecek olası kırık riskini azaltmak için östrojene ek olarak birçok tedavi seçeneği bulunmaktadır.

Kalp ve Damar Hastalıklarının Önlenmesi

Kardiyovasküler hastalıkların önlenmesi

Erken menopoz, artmış risk ve kardiyovasküler hastalık, kalp yetmezliği ve kolesterol yüksekliği ile yakından ilişkilidir. Bu risklerin en aza indirilmesi için Hormon Replasman Tedavisi’nin kullanımına herhangi bir engel yoksa doğal menopoz yaşına kadar kullanılması önerilmektedir. Kalp sağlığınızla ilgili riskler taşıyorsanız bu risk faktörlerinin (örneğin hipertansiyon, kilo, sigara, diyabet, kolesterol) uygun şekilde taranması  gerekmektedir. Bu süreçte sağlıklı beslenme, spor, kilo verme ve sigarayı bırakma gibi yaşam tarzı değişiklikleri de en az ilaç tedavisi kadar önem taşımaktadır.

Bilişsel Fonksiyon

Erken menopoza yol açan sebeplerden biri olan kemoterapi ilişkili hafıza bozukluğu iyi bilinmektedir.  Bununla birlikte, uzun süreli östrojen eksikliğinin bilişsel işlev üzerindeki etkisi şu anda belirsizdir. Cerrahi sebeplere bağlı erken menopoza giren kadınların Parkinson hastalığı ve Alzheimer hastalığı riski artmıştır. Kadınlarda doğal menopoz yaşına kadar östrojen tedavisinin bilişsel / nörolojik durumlar üstünde faydalı etkiye sahip olduğu düşünülmektedir.

Yaşam tarzı değişiklikleri de (egzersiz, sigara içmeyi bırakma, sağlıklı kiloyu koruma, güvenli alkol alımı) bu belirtilerin iyileştirici etkisi üzerinde önem taşımaktadır.