Erken Menopozda Araştırma Testleri

Erken Menopoz Testler

Evet, şu ana kadar birtakım semptomlar fark ettiniz ve ‘Erken menopoza girmiş olabilir miyim?‘ diye endişeleniyorsunuz. Peki şimdi ne olacak?  Bu yaşadığınız sürece erken menopozun mu yoksa başka bir durumun mu yol açtığını nereden anlayabilirsiniz? Bundan emin olmanın tek yolu tabi ki doktorunuzla görüşmek.

Yapılması gereken araştırmalara kısaca bir göz atalım mı?

Hormon Testleri

Folikül Stimüle Edici Hormon (FSH)

Bu hormon 45 yaş altı bir hastada menopoz tanısı koymak için doktora en çok yardımcı olan hormondur. FSH’a biraz teknik yaklaşmaya ne dersiniz? Ne iş yapar bu FSH? Erken menopozda neden artar? Hadi gelin yakından bakalım.

FSH, beyindeki hipofiz bezinden salgılanan bir hormondur. Hipofiz bezi FSH hormonunu üretir ve kana verir. Kan yoluyla yumurtalıklara ulaşan bu hormon (evet bu uzun bir yolculuktur), yumurtalık dokusunda bulunun folikülleri yani yumurta hücrelerini uyararak her adet döneminde yumurtlamanızı ve gebe kalabilmenizi sağlar. Eğer yumurtalıkların FSH’a yanıtı azalırsa (yumurtalıkların az çalıştığı erken menopoz döneminde), vücut yine aynı sayıda yumurta elde edebilmek için daha çok FSH salgılar. Daha çok FSH yumurtalıkları uyarsın ve eskisi gibi yumurtlama olsun ister. Bu sebeple FSH artışı yumurtalıkların artık eskisi gibi çalışamadığının dolaylı bir göstergesidir.

FSH Sonucunuzu Yorumlayabilirsiniz

Adet döngüsünün 3. günü normal FSH değerinin 3-10 mIU/ml olması beklenir. 10-12 mIU/ml değerindeki sonuçlar yumurtalıklarınızın yavaş çalışmaya başladığını gösterir. Başka bir deyişle perimenopozal dönemde olabilirsiniz (fiziksel semptomları hissetmeye başladığınız fakat hala 1 yıllık adet görememe sürecini yaşamadığınız dönem).

Daha yüksek FSH değerleri – 30 ve üstü değerler – menopoz göstergesi olarak kabul edilir. FSH değerleriniz yüksek olmasına rağmen adet görüyor olabilirsiniz.

Normal laboratuvar değerlerinin, testin yapıldığı laboratuvara göre değişebileceği akıldan çıkarılmamalıdır.

Hormon seviyeleri değişebildiğinden ve kan değerleri dalgalanma gösterebildiğinden, tek seferlik bağımsız bir FSH testinin kendi başına çok da anlamı olmadığını unutmayın!

Bazı kadınların FSH değeri bir kez yüksek çıkabilir ve bir sonraki ay normal seviyelere dönebilir.  Burada önemli olan 4-6 hafta arayla alınan 2 kan örneğinde artmış FSH seviyeleridir.

Östrojen (Östradiol) Hormonu

östrojen

Östradiol, östrojen hormonunun en etkin halidir ve üreme döneminde kanda yüksek oranda bulunur. Yumurtalıklardan salgılanır. Menopoz süreciyle birlikte yumurtalıklar daha yavaş çalışmaya başladıkça kandaki östrodiol seviyesi düşmeye başlar. Menopoz sürecinde yaşanan vazomotor semptomlar, ateş basmaları, vajinal kuruluk, idrar yolları ile ilgili şikayetler, depresyon gibi belirtilerin ve kalp damar hastalığı ve kemik erimesi gibi hastalıkların başlıca sebebi östradiol hormonunda meydana gelen düşüştür.

Östradiol Sonucunuzu Yorumlayabilirsiniz

Normal 3. Gün östradiol değeri 25-75 pg/ml (belirtilen seviyeler laboratuvardan  laboratuvara değişebilir)’dir. Genel olarak, östradiol seviyeleri yaklaşık 30 veya altında -yüksek FSH seviyesi ile bağlantılı olarak- menopoz sayılır. Eğer östradiol düzeyiniz mililitrede 50 pikogramdan daha düşükse, hala adet görebilirsiniz, ancak aynı zamanda sıcak basması, vajinal kuruluk ve uyku güçlükleri yaşıyor olma ihtimaliniz vardır.

Genel olarak, kemik kaybını önlemek için östradiol seviyelerinin en az 40 ila 50 pg/mL’ye yükseltilmesi önerilir, uygunu 60 pg/mL veya daha yüksek bir değerdir.

Antimüllerian Hormon (AMH)

AMH, yumurta hücrelerini saran granüloza adı verilen hücrelerden salgılandığı için yumurtalıklarınızda ne kadar yumurta olduğunun bir göstergesidir.

AMH düzeyi POF’lu kadınlarda, sağlıklı olanlara göre belirgin olarak daha düşüktür. AMH ölçümü çocuk istemi durumunuzda sizin tedavide kullanılacak ilaçlara olan yanıtınız hakkında da doktorunuza fikir verir. Yapılan çalışmalar çok düşük AMH değerlerinde hastaların daha çok amenore (artık adet görememe) yaşadığını, AMH değeri yüksek hastaların ise adet dönemlerinin devam etme ihtimalini daha yüksek olduğunu göstermiştir.

Yani AMH, POF tanısını doğrulayan oldukça yararlı bir klinik belirteç olarak kabul edilmektedir.

AMH aynı zamanda tedavi sebebiyle kemoterapi veya radyoterapi planlanan hastalarda veya iatrojenik olarak adlandırılan, yani ilaç veya cerrahi sonrası tıbbi sebeplerden kaynaklı olarak erken menopoza girecek hastaların tedavi öncesi yumurtalık rezervini değerlendirmek için kullanılabilir.

Diğer Testler

Daha önce erken menopozun sebeplerinden ve erken menopozu taklit edebilecek hastalıklardan bahsetmiştik. Doktorunuz hem erken menopoz tanısı koymak için bazı testler yaparken, aynı zamanda olası diğer sebepler ve bu sürecin vücudunuza etkilerini araştırmak için de yukarıda bahsedilenler haricinde bazı tetkikler isteyebilir.

Bunlar:

Kan örneğinde Prolaktin, TSH, Kortizol, ACTH, DHEA-S

Kromozom Analizi

Pelvik Ultrason ve Meme Ultrasonu

Kemik Yoğunluğu Ölçümü