Menopoz erken geldiğinde ne yapmalı?
Menopoz, 40 – 50 yaşlarına kadar düşünmemeniz gereken bir şey değil mi?
Birçok kadın için doğru bir ifade aslında. Bununla birlikte, ABD’deki 100 kadından yaklaşık 1’inde menopoz beklenenden çok daha erken gerçekleşiyor – 30’lu veya 20’li yaşlarda bile.
Menopoz 40 yaşından önce başladığında, buna prematür ovaryan (yumurtalık) yetmezlik denir.
Bazı kadınların POI olma olasılığı daha fazla!
Menopoz sürecinde, yumurtalıklar östrojen üretimini yavaşlatır ve artık her ay yumurtlamaz, bu nedenle adetiniz olmaz. 12 ay üst üste adet görmediğinizde, resmen menopoza girdiniz demektir. Aşağıdakiler de dahil, bazı kadınlarda menopozun beklenenden daha erken gerçekleşmesine neden olan birkaç faktör vardır:
- Otoimmün durumlar.
- Fragile X sendromu gibi genetik bozukluklar.
- Histerektomi(rahim alınması) veya diğer pelvik cerrahi.
- Viral enfeksiyon.
- Kemoterapi ve radyasyon dahil kanser tedavileri.
- POI için aile öyküsü.
Ancak her zaman bu durumun bir sebep veya açıklaması yoktur.
Semptom ve bulgular
POI olan kadınlar, adet düzensizliği ve / veya menopozda beklediğiniz tipik fiziksel semptomların bir kombinasyonunu yaşayabilir. Bazı kadınlarda sıcak basmaları, vajinal kuruluk ve ruh hali değişikliklerine neden olur, ancak bu kadınlar ara sıra adet görebilirler. Diğerlerinin menopoz semptomları yoktur, ancak adetleri tamamen kesilmiş olabilir.
Genç kadınlarda bu belirtiler sık görülmediğinden, olmaları durumunda mutlaka incelenmelidirler.
Doktorunuz kanınızdaki estradiol (çoğunlukla yumurtalıklar tarafından üretilen bir östrojen türü) ve folikül uyarıcı hormon-FSH (yumurtalıkların çalışması için gereken bir hormon) miktarlarını test etmek isteyecektir. Ayrıca, herhangi bir kromozomal anomaliniz olup olmadığını görmek için genetik bir analiz yapmak isteyebilir. Doktorunuz, belirtilerinize neden olabilecek diğer durumları ekarte etmek için ek testler yapabilir.
Sonra ne olacak?
Siz ve doktorunuz POI durumunu tespit ederseniz, bu şok edici, üzücü veya sinir bozucu olabilir. Bu süre zarfında arkadaşlarınızdan, ailenizden veya ruh sağlığı uzmanlarından duygusal destek almak önemlidir.
Doktorunuz, bireysel hedeflerinizi ve ihtiyaçlarınızı karşılayan bir tedavi planı geliştirmek için sizinle birlikte çalışacaktır. Çoğu kadın için bu plan hormon replasman tedavisini içerecektir. Üreme hormonlarınız beyninizi, kemiklerinizi, kalbinizi ve diğer dokularınızı destekler, böylece vücudunuz onları üretmiyorsa, aşağıdaki riskler altında olabilirsiniz:
- Osteoporoz.
- Nörolojik sorunlar.
- Kalp hastalığı.
Hormon replasman tedavisi, vücuda bu hormonların yeterli seviyelerini sağlar. Ayrıca sıcak basması, uyku bozuklukları, vajinal kuruluk ve ruh hali değişiklikleri gibi semptomları hafifletmeye yardımcı olur.
Bu konuşmanın bir parçası olarak, doktorunuz çocuk isteyip istemediğinizi de
soracaktır.
Hamile kalmak isteniyorsa, spontan gebelikler ortaya çıkabilir. POI’li kadınlar, adet kanaması ile birlikte olabilen veya olmayan, aralıklı yumurtlamaya sahip olabilir. Yumurtlamayan kadınlar yumurta bağışı ile tüp bebek yöntemiyle hamile kalabilirler. Seçenekleri irdelemek için fertilite uzmanıyla görüşmek önemlidir.
Hormon replasman tedavisi sırasında gebe kalmak istemiyorsanız, doktorunuz sizinle korunma seçenekleri hakkında konuşacaktır.
POI hayatınızın bazı önemli yönlerini etkileyebilse de günlük aktivitelerinizi yerine getirmenizde sorun yaratmamalıdır. Ayrıca günlük yaşamınızda komplikasyon riskini en aza indirmek için yapabileceğiniz başka şeyler de var. Diyetinizde yeterli miktarda kalsiyum aldığınızdan ve doktorunuzla kemik sağlığı hakkında konuştuğunuzdan emin olmak önemlidir . D vitamini seviyenizi kontrol etmek veya normalden daha erken kemik yoğunluğu testlerine başlamak faydalı olabilir.
Kardiyovasküler riskleri ve bilişsel değişiklikleri en aza indirmek için bol miktarda egzersiz yapmak ve kilonuzu sağlıklı bir aralıkta tutmak da önemlidir.